STAATSCOURANTTer inzagelegging voorgenomen besluit van algemeen belang in het kader van de Wet Markt en Overheid gemeente Noordwijk

Het College van burgemeester en wethouders is voornemens de raad voor te stellen voor een viertal economische activiteiten een algemeen belang besluit te nemen in het kader van de Wet Markt en Overheid. Het ontwerpbesluit ligt vanaf 14 februari 2022 tot 28 maart 2022 ter inzage op het gemeentehuis te Noordwijk, Voorstraat 42, 2201 HW te Noordwijk. Tevens is onderaan deze kennisgeving van de terinzagelegging de inhoud van het voornemen weergegeven. Tijdens de inzagetermijn kunt u uw mening of opmerkingen (zienswijze) aan ons kenbaar maken. U stuurt deze naar het college van burgemeester en wethouders. Wij ontvangen dit het liefst schriftelijk. Dit kan op twee manieren. Elektronisch: gemeente@noordwijk.nl, op papier: postbus 298, 2200 AG Noordwijk. In de zienswijze neemt u op: omschrijving van het (voorgenomen) besluit waar uw zienswijze over gaat, uw naam en adres, datum, telefoonnummer, handtekening en de motivering van uw zienswijze. U kunt uw zienswijze ook mondeling naar voren brengen. Bel hiervoor naar het team Juridische Zaken via 071-36 60 000.Voorgenomen besluit:Het college is voornemens de gemeenteraad voor te stellen de volgende economische activiteiten en bevoordeling van een overheidsbedrijf aan te wijzen in het algemeen belang, als bedoeld in artikel 25h, vijfde lid, Mededingingswet:a.De verhuur en exploitatie van sportaccommodaties;b. De exploitatie van de gemeentelijke begraafplaats;c. De (mede)garantstelling voor de kredietfaciliteiten van de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG);d. Verkoop Jan Kroonsplein 8 en vestiging opstalrecht Nicolaas Barnhoornweg 44 t.b.v. de Stichting Museumboerderij NoordwijkA) De verhuur en exploitatie van sportaccommodaties1.Beschrijving (economische) activiteit en het daarmee gediende algemeen belangVanuit de doelstelling om sportaccommodaties betaalbaar te houden en meer efficiënt in te zetten is door de gemeente besloten het beheer en exploitatie van met name de zaalsportaccommodaties onder te brengen bij een gemeentelijk sportbedrijf: Sportbedrijf Noordwijk B.V. (hierna: het sportbedrijf). Een overheidsbedrijf is een onderneming met privaatrechtelijke rechtspersoonlijkheid waarin een publiekrechtelijke rechtspersoon in staat is het beleid te bepalen. Een publiekrechtelijke rechtspersoon is in staat het beleid te bepalen in een organisatie indien hij meer dan de helft van de leden van het bestuur of het toezichthoudend orgaan wordt benoemd door een of meer publiekrechtelijke rechtspersonen of door leden of aandeelhouders die een publiekrechtelijke rechtspersoon zijn (artikel 25g lid 2 onder b Mededingingswet). Bij het sportbedrijf wordt het bestuur benoemd door de gemeente en is daarmee een overheidsbedrijf.Het sportbedrijf beheert en exploiteert sportaccommodaties in de gemeente Noordwijk. Het sportbedrijf ontvangt een exploitatiebijdrage van de gemeente voor een aantal activiteiten. Deze activiteiten zijn onder meer vastgelegd in de prestatieafspraken met het sportbedrijf. Sport en bewegen zijn in de visie van de gemeente Noordwijk essentiële onderdelen voor een fysiek en sociaal gezonde samenleving. Dit is vastgelegd in de visie op sport en bewegen. Voldoende sporten en bewegen wordt alom gezien als één van de beste manieren om bepaalde fysieke klachten te voorkomen en soms ook te behandelen. Sport en bewegen kunnen daarnaast een grote positieve bijdrage leveren aan verschillende maatschappelijke vraagstukken. Het biedt kansen voor uiteenlopende groepen van mensen om deel te nemen aan het maatschappelijk (sport)verkeer en op deze manier een positie in de samenleving in te nemen. Waarden die in dit verband genoemd kunnen worden zijn zelfredzaamheid, zelfontplooiing, identiteitsvorming, socialisatie en vitaliteit. Bovendien is de gemeente sinds 2015 verantwoordelijk voor onder andere de jeugdzorg. Daarmee heeft de gemeente ook de taak zorg te dragen voor de gezondheidspreventie van jongeren, zoals in de vorm van sporten. Het sportbedrijf exploiteert de sportaccommodaties tevens voor andere doeleinden, zoals voor evenementen en culturele activiteiten. Cultuureducatie en cultuurparticipatie zijn belangrijk voor de persoonlijke ontwikkeling en de creativiteit. Cultuur is belangrijk voor alle leeftijden met bijzondere aandacht voor de doelgroepen, jeugd, senioren en inwoners met een afstand tot de samenleving.2. Gevolgen voor derdenBinnensportaccommodaties kunnen ook geëxploiteerd worden door commerciële partijen. Te denken valt aan commerciële sportaanbieders zoals tennisscholen en sportscholen. Commerciële partijen krijgen geen exploitatiebijdrage. 3. Noodzakelijkheid en proportionaliteitDe belangen van het continueren van sportieve en culturele activiteiten weegt zwaarder dan het eventuele commerciële belang van andere partijen bij een gelijk speelveld. Het onderbrengen van sportaccommodaties bij het gemeentelijk sportbedrijf en het toekennen van een exploitatiebijdrage is noodzakelijk om sport en cultuur toegankelijk te houden voor iedereen. Op deze manier wordt de financiële drempel om gebruik te kunnen maken van de accommodaties tot een minimum beperkt. Zonder de exploitatiebijdrage zou een forse verhoging van tarieven nodig zijn. Afwijking van het bevoordelingsverbod is dan ook in het algemeen belang. B) De exploitatie van de gemeentelijke begraafplaats1.Beschrijving (economische) activiteit en het daarmee gediende algemeen belangDe gemeente Noordwijk is eigenaar van het perceel aan de Oude Zeeweg 32, met als bestemming begraafplaats. De gemeente is beheerder van deze begraafplaats. Het beheer bestaat uit het onderhouden van de begraafplaats (groenvoorziening, onkruidbestrijding) en activiteiten per uitvaart (delven van het graf, sluiten van het graf en administratieve handelingen). De gemeente heeft hiertoe twee ‘medewerkers begraafplaats’ aangesteld. De administratieve taak is bij een andere medewerker belegd. Het onderhouden van een gemeentelijke begraafplaats laat zich kwalificeren als economische activiteit. Er zijn ook niet-gemeentelijke begraafplaatsen en crematoria. Kortom, er is een markt voor vormen van lijkontbinding. De kosten die de gemeente maakt voor het beheer van de begraafplaats zijn niet kostendekkend en daarmee niet marktconform. De gemeentelijke begraafplaats wordt bij de exploitatie geconfronteerd met lasten uit het verleden omdat er sprake is van een aantal eeuwigdurende of afgekochte graven die geen baten meer opleveren maar wel onderhoud vergen. Daarbij komt dat de gemeentelijke begraafplaats een Rijksmonument is. Ook dit zorgt voor extra onderhoud en daarmee kosten. Wanneer al deze kosten worden doorberekend in de grafrechten, zullen deze enorm stijgen. Het is echter van algemeen belang dat mensen kunnen worden begraven in hun eigen woonplaats, ongeacht ras of geloof (non-discriminatoir). Het verhogen van de prijs tot een marktconforme prijs, zal het voor sommige mensen onbetaalbaar maken. Daarom wordt voorgesteld de gemeentelijke begraafplaats aan te wijzen in het algemeen belang.2. Gevolgen voor derdenMet het aanbieden van de mogelijkheid tot het begraven op een gemeentelijke begraafplaats, concurreert de gemeente met niet-gemeentelijke begraafplaatsen en crematoria. Zij bieden ook de mogelijkheid tot de twee meest voorkomende vormen van lijkontbinding. De meeste niet- gemeentelijke begraafplaatsen zijn in handen van een religieuze instelling. Alom blijkt dat het exploiteren van een begraafplaats niet kostendekkend is. De gemeenten dan wel de religieuze instellingen doen dit niet vanuit winstoogmerk, maar om mensen – in het algemeen of behorend tot een bepaalde religieuze beweging – een laatste rustplaats te bieden. Er spelen binnen de gemeente geen belangen van commerciële marktpartijen bij de exploitatie van begraafplaatsen. 3. Noodzakelijkheid en proportionaliteitHet beheer van een begraafplaats blijkt in de praktijk vrijwel nooit kostendekkend. Door inkomsten uit grafrechten (gemiddeld zo’n € 2000,- voor 20 jaar) te reserveren en jaarlijks af te boeken, opgeplust met de jaarlijkse begraafrechten (kosten voor een uitvaart), zou het beheer kostendekkend kunnen zijn. Dit blijkt door diverse factoren vaak niet het geval, zoals het feit dat er graven voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven waarvoor niet langer inkomsten worden verkregen. Op de gemeentelijke begraafplaats geldt dit voor een groot aantal graven, waaronder de 113 oorlogsgraven. Ook wordt de ruimte op een begraafplaats niet altijd optimaal benut, zo ook in Noordwijk.De eenvoudige vroeg negentiende-eeuwse aanleg van de Noordwijkse begraafplaats is, in combinatie met de specifieke terrassen uit 1931, van algemeen belang wegens cultuur- en (tuin)architectuurhistorische waarde. In 1999 is de gemeentelijke begraafplaats opgenomen in het monumentenregister van de Rijksdienst voor het cultureel erfgoed van het ministerie van OCW (Onderwijs Cultuur en Wetenschappen). Wanneer een tarief in rekening zou worden gebracht waarbij alle kosten worden doorberekend, dan zouden de kosten voor een graf aanzienlijk stijgen. Cremeren is thans goedkoper dan begraven, ook nu er geen kostendekkend tarief in rekening wordt gebracht bij begraven. Wanneer dit wel het geval zou zijn, zou het kostenverschil aanzienlijk stijgen. Steeds meer mensen kiezen in deze tijd voor cremeren (60% tegenover 40% voor begraven). Het feit dat de gemeente geen kostendekkend tarief in rekening brengt voor begraven zorgt niet voor verstoring van de markt. C) De (mede)garantstelling voor de kredietfaciliteiten van de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)1.Beschrijving (economische) activiteit en het daarmee gediende algemeen belangDe Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (hierna: de GOM) is een overheidsbedrijf. Het betreft namelijk een besloten vennootschap waarin de betrokken gemeenten over de aandelen beschikken. De gemeenten zijn daarmee in staat het beleid te bepalen en dat is het criterium om op grond van de Wet M en O te spreken over een overheidsbedrijf. De gemeenten staan garant voor de kredietfaciliteit van de GOM bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Dit is een voordeel dat andere marktpartijen/bedrijven niet hebben onder normale omstandigheden. De GOM is een organisatie die is opgericht om de herstructurering conform de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Duin- en Bollenstreek (ISG) uit te voeren. Door gebieds(her)ontwikkeling wordt bijgedragen aan het tot stand brengen van een economische en ruimtelijk vitale Duin- en Bollenstreek. Hierbij staan de volgende doelen centraal:•Het duurzaam behouden van 2.625 hectare 1ste klasse Bollengrond• Ruimtelijke herstructurering ten behoeve van economische herstructurering d.m.v.oHerverkaveling en schaalvergrotingo Glastuinbouwconcentratieo Opruimen van verrommeling• Woningbouw, het genereren van financiële middelen t.b.v. herstructurering• Landschapsontwikkeling• Verduurzamen van energie- en waterinfrastructuur• Ecologische en recreatieve verbindingenOm deze doelen te realiseren worden verschillende projecten in een integraal programma uitgevoerd. Om de gewenste doelstellingen van de GOM te behalen is het van belang de bevoordeling aan de GOM middels de garantstelling aan te wijzen in het algemeen belang.2. Gevolgen voor derdenGevolgen voor derden zijn er nauwelijks. Er zijn binnen de gemeente geen commerciële marktpartijen die zondermeer vergelijkbare activiteiten verrichten en met de GOM concurreren. Voor zover commerciële marktpartijen wel met de GOM concurreren, bijvoorbeeld op het gebied van het verkrijgen van grondposities, verkrijgen zij geen garantstelling vanuit de overheid. 3. Noodzakelijkheid en proportionaliteitOm de taak van de GOM op goede wijze te kunnen uitvoeren en de doelstellingen te kunnen halen is het noodzakelijk dat de GOM over voldoende krediet kan beschikken. Doordat de deelnemende gemeenten garant staan voor de kredietfaciliteit van de GOM bij de BNG kan dit worden gewaarborgd. Het belang van de kredietfaciliteit van de GOM bij de BNG weegt zwaarder dan het eventuele commerciële belang van andere partijen bij een gelijk speelveld. Afwijking van het bevoordelingsverbod is dan ook in het algemeen belang. D) Verkoop Jan Kroonsplein 8 en vestiging opstalrecht Nicolaas Barnhoornweg 44 t.b.v. de Stichting Museumboerderij Noordwijk Stichting Museumboerderij Noordwijk is op zoek naar uitbreidingsmogelijkheden voor het museum. De gemeente Noordwijk heeft hiervoor gezamenlijk met Stichting Museumboerderij Noordwijk het perceel aan het Jan Kroonsplein 8 aangekocht. De gemeente heeft een 2/3 aandeel in het eigendom van het perceel aan het Jan Kroonsplein 8, het andere 1/3 deel is eigendom van Stichting Museumboerderij Noordwijk. Daarnaast is de gemeente volledig eigenaar van het perceel aan de Nicolaas Barnhoornweg 44. Het museum heeft de bedoeling deze percelen te ontwikkelen, zodat zij haar museumactiviteiten aldaar kan gaan exploiteren. Het pand aan het Jans Kroonsplein 8 zal worden gesloopt. Het pand aan de Nicolaas Barnhoornweg 44 zal worden verbouwd.De gemeente verkoopt haar eigendomsdeel van het perceel aan het Jan Kroonsplein 8 aan Stichting Museumboerderij Noordwijk voor een symbolisch bedrag van € 1,00. De gemeente vestigt voorts ten behoeve van Stichting Museumboerderij Noordwijk een opstalrecht voor een bepaalde periode met betrekking tot het pand aan de Nicolaas Barnhoornweg 44. De te betalen retributie wordt op “nihil” gesteld, althans op een symbolisch bedrag van € 1,00 per jaar.Als de gemeente bij de verkoop of bij het vestigen van een opstalrecht niet marktconform handelt, kan sprake zijn van (verboden) staatssteun. De gemeente meent echter dat hiervan geen sprake is. Het is ten eerste de vraag of het museum een onderneming is. Als onderneming kwalificeert volgens het Europese Hof van Justitie iedere entiteit die een economische activiteit uitvoert, ongeacht haar rechtsvorm, de aanwezigheid van een winstoogmerk en wijze van financiering. Er is sprake van een niet-economische culturele activiteit wanneer de activiteit toegankelijk is voor het publiek, er geen entreegeld wordt geëist, en de activiteit een zuiver maatschappelijke en culturele doelstelling dient. Een toegangsprijs die slechts een fractie van de werkelijke kosten dekt doet daar niet aan af, omdat die niet kan worden beschouwd als vergoeding voor de levering van een dienst.In het onderhavige geval voldoen de activiteiten van Stichting Museumboerderij Noordwijk hieraan. Het museum is toegankelijk voor het publiek, er wordt slechts een geringe toegangsprijs gerekend die een fractie van de werkelijke kosten dekt en de activiteit dient een zuiver maatschappelijke en culturele doelstelling. Bovendien hebben de activiteiten een zuiver lokaal effect. Gelet op de ligging, de grootte en de aard van het museum, zullen niet zelfstandig bezoekers naar de regio worden getrokken. De publiciteit die voor het museum wordt gemaakt is ook niet gericht op het aantrekken van toeristen uit andere lidstaten. Met name inwoners van Noordwijk en dagjesmensen, toeristen en zakelijke bezoekers die reeds in Noordwijk verblijven zullen het museum bezoeken, naast scholen uit Noordwijk, De Zilk en Noordwijkerhout. Als geen sprake is van (verboden) staatssteun, dan zal de gemeente bij het uitoefenen van economische activiteiten zoals de verkoop van vastgoed of het vestigen van een zakelijk recht daarop wel aan de Wet Markt en Overheid moeten voldoen (dus ten minste de integrale kostprijs moeten berekenen) of anders een algemeen belang besluit moeten nemen. Als een economische activiteit in het algemeen belang wordt uitgevoerd, is het hanteren van een tarief lager dan de zogenoemde “integrale kostprijs” wél toegestaan. De gemeente stelt voor een algemeen belang besluit voor dit specifieke geval te nemen.1. Beschrijving (economische) activiteit en het daarmee gediende algemeen belang Museum Noordwijk is thans gevestigd in een 400 jaar oude binnenduinse hoeve aan het Jan Kroonsplein 4. Het museum zal worden uitgebreid naar het Jan Kroonsplein 6-8 en naar de Nicolaas Barnhoornweg 44. De gemeente heeft een 2/3 aandeel in het eigendom van het perceel aan het Jan Kroonsplein 8, het andere 1/3 deel is eigendom van Stichting Museumboerderij Noordwijk. Daarnaast is de gemeente volledig eigenaar van het perceel aan de Nicolaas Barnhoornweg 44. De gemeente verkoopt haar eigendomsdeel van het perceel aan het Jan Kroonsplein 8 aan Stichting Museumboerderij Noordwijk. De gemeente vestigt voorts ten behoeve van Stichting Museumboerderij Noordwijk een opstalrecht voor een bepaalde periode met betrekking tot het pand aan de Nicolaas Barnhoornweg 44. De verkoop en de vestiging van een opstalrecht vinden plaats in het algemeen belang. Het museum dient een algemeen cultuurhistorisch belang binnen de gemeente Noordwijk. Het (kunst)historisch museum richt zich met zijn vaste collectie op het voormalige vissersdorp Noordwijk dat in de loop der jaren uitgroeide tot een mondaine badplaats en conferentie oord. Het museum beschikt over stijlkamers, ceramiek en aardewerk, beelden, schilderkunst, kleding, sieraden en accessoires die een directe binding met Noordwijk hebben. Daarnaast vinden er tentoonstellingen plaats van werk van kunstenaars die een binding met Noordwijk hadden of hebben. De (Noordwijkse) gemeenschap heeft hier baat bij. Het gaat om percelen/panden die een publieke functie zullen vervullen met een meerwaarde voor de samenleving.Met het verkopen van haar eigendomsdeel van het perceel aan het Jan Kroonsplein 8 en het vestigen van een opstalrecht met betrekking tot het pand aan de Nicolaas Barnhoornweg 44 onder de kostprijs beoogt de gemeente de beschikbaarheid en toegankelijkheid van een maatschappelijk culturele organisatie en haar diensten voor de burger te behouden. Indien de integrale kostprijs aan de Stichting Museumboerderij Noordwijk in rekening zal worden gebracht, zal dit gevolgen hebben voor de toegang(sprijs) voor het museum en zal dit tot een hogere drempel voor het bezoeken van het museum leiden. 2. Gevolgen voor derdenCommerciële marktpartijen bieden ook vastgoed aan musea aan. Echter op zeer kleine schaal. Op dit moment wordt binnen de gemeente een tweetal winkelpanden (één in het centrum van Noordwijkerhout en één in het centrum van Noordwijk aan Zee) door commerciële marktpartijen beschikbaar gesteld aan musea (NoVaTo en MoCa). De betreffende commerciële marktpartijen richten zich echter primair op het aanbieden van winkelpanden ten behoeve van detailhandel. Er bestaat geen reden te veronderstellen dat belangen van derden geraakt worden door de vaststelling van het algemeen belang besluit.3. Noodzakelijkheid en proportionaliteitHet belang van het continueren van maatschappelijk culturele activiteiten weegt zwaarder dan het eventuele commerciële belang van andere partijen op de vastgoedmarkt bij een integrale kostendoorberekening. Het risico op verdringing van de markt van private ondernemingen is zeer klein.

De volledige aanvraag is hier te lezen op de site van de overheid.

Ben je het niet eens met een verleende bouwvergunning van bijvoorbeeld je buren, dan kan je hiertegen bezwaar indienen. Neem hiervoor contact op met de relevante instantie.